De rijke historie van Sancta Maria levert bijzondere verhalen op en is voor velen nog steeds een bron van inspiratie.
Begin vorige eeuw is er in Zuid-Holland nog geen psychiatrisch ziekenhuis voor katholieke vrouwen. Op verzoek van de provincie kopen de Zusters van Liefde uit Venray daarom in 1925 het gebied “De Wra” van de familie Gevers van Kethel en Spaland. De naam Wra is een verbastering van De Warande, wat jachtterrein betekent. De 32 hectare duingrond maakte ooit deel uit van het kasteel Boekhorst.
De zusters die destijds de instelling stichtten, hebben die letterlijk vanaf de grond opgebouwd. Het enige wat ze hadden was ruimte, natuur en frisse lucht. Het ongerepte natuurgebied aan de rand van Noordwijk leende zich leende zich daar bij uitstek voor.
In 1928 werd het 1…
De rijke historie van Sancta Maria levert bijzondere verhalen op en is voor velen nog steeds een bron van inspiratie.
Begin vorige eeuw is er in Zuid-Holland nog geen psychiatrisch ziekenhuis voor katholieke vrouwen. Op verzoek van de provincie kopen de Zusters van Liefde uit Venray daarom in 1925 het gebied “De Wra” van de familie Gevers van Kethel en Spaland. De naam Wra is een verbastering van De Warande, wat jachtterrein betekent. De 32 hectare duingrond maakte ooit deel uit van het kasteel Boekhorst.
De zusters die destijds de instelling stichtten, hebben die letterlijk vanaf de grond opgebouwd. Het enige wat ze hadden was ruimte, natuur en frisse lucht. Het ongerepte natuurgebied aan de rand van Noordwijk leende zich leende zich daar bij uitstek voor.
In 1928 werd het 1e paviljoen aan de zusters opgeleverd. Er zouden er nog 7 volgen. Net als een hoofdgebouw en een kapel. De totale bouwtijd bedroeg circa 10 jaar. Met een eigen moestuin, boerderij, slagerij en bakkerij was de inrichting nagenoeg geheel zelfvoorzienend. Er is destijds met veel liefde en aandacht gebouwd; er is niet zomaar een gebouw neergezet. De Haarlemse architect Jos Bekkers, zoon van Cuypers-leerling Peter Bekkers, ontwierp een uiterst symmetrisch complex. Hij hanteerde een relatief moderne stijl waarin het traditionalisme en het expressionisme in de bakstenen architectuur zichtbaar zijn.
Duizenden mensen vonden hier werk, vaak uit de omgeving. En niet te vergeten duizend patiëntes leefden hier, verspreid over zeven paviljoens. Decennia lang was het Gesticht voor krankzinnige vrouwen, zoals het bij aanvang heette, een eiland dat geheel op eigen kracht draaide. En werden kinderen geboren en er was een eigen kerkhof. Voor de buitenwereld was het alleen bereikbaar via een eenzaam zandpad, de huidige Langevelderlaan, waar het volgens de verhalen niet pluis was. ’s Avonds heerste, kilometers in de omtrek, een diepe duisternis.
In de jaren 70 en 80 deden nieuwe opvattingen in de psychiatrie van zich spreken en dat luidde het einde in van grote instellingen zoals Sancta Maria. In 1990 verhuisden verschillende afdelingen al naar Rotterdam. In 2006 werd de instelling definitief gesloten.
Tegenwoordig is de Sancta Maria een woongebied met herenhuizen in de bestaande paviljoens, nieuwbouwappartementen en villa's. Het bestaande bos, met bomen van bijna 100 jaar oud, de 5 bestaande paviljoens en de voormalige directeurswoning uit de jaren 20 zijn behouden in dit plan. Historisch oud wordt prachtig nieuw op Landgoed Sancta Maria.
Wist je dat
de naam De Wra wordt herdacht in de gevel van het doktershuis?
Dit huis in de WOII een uitvalsbasis voor diverse verzetsgroepen is?
Er in de oorlogsjaren aan de overkant van de ingang, in het Langeveld, een noodvliegveld is?
Dit tijdens de meidagen in 1940 het enige vliegveld van Nederland is dat niet door de Duitsers wordt aangevallen?